اين كتاب ويراسته يك پاياننامة تحصيلي در مقطع كارشناسي ارشد است. كه در آن نگاه شهيد آيتالله دكتر سيدمحمد حسيني بهشتي (1307ـ1360هـ .ش) در عرصة چگونگي و ابعاد تعامل دين اسلام ـ به عنوان مجموعهاي وحياني و ثابت ـ با يافتههاي دانش بشري ـ به عنوان مجموعهاي دگرگون شونده ـ واكاوي شده است. بر اين اساس سيرة عملي شهيد بهشتي در سه مرحله از زندگي ايشان، از تولد تا قم، از قم تا هامبورگ، از هامبورگ تا انقلاب اسلامي مورد توجه قرار گرفته است. در ادامة كتاب پس از بيان مفهوم اسلام و مقتضيات زمان، ديدگاههاي ايشان در اينباره ارائه شده است. در پايان مفهوم دين اسلام و ويژگيها و ابعاد آن در سيزده طبقه همچون: دين پويايي، دين آزادي، دين خداجويي، دين جامعهسازي و... شرح داده شده و عنصر عقل و كارآيي آن در اجتهاد بررسي گرديده است.