"مد جديد نويسندگي" از مقالههاي خوب "علي دشتي" ـ نويسنده، منتقد و سياستمدار برجستۀ معاصر ايران ـ است كه با توجه به تاريخ نوشته شدن آن (1312 هـ . ش) استعداد تحليل و داوري نويسندۀ جوان را در نقد زبان فارسي معاصر نشان ميدهد. دشتي در توجيه كاربرد واژۀ مد در آغاز مقاله، از اديبان معاصر به طعنه اجازه ميخواهد تا اين كلمه را در همين معني مصطلح امروزي آن، به كار ببرد، زيرا نميداند مد در فارسي زمان بيهقي يا فارسي قبل از فتح عرب، چه بوده است. وي پس از اشاره به رواج مد در خوراك و پوشاك، به وضع زبان فارسي در جامعۀ ايراني آغاز مشروطه ميپردازد كه در آن هرچند سادهنويسي معمول شده بود، اما كاربرد كلمات و تركيبات و تعبيرات بيگانه نيز خيلي مد بود. دشتي در پي اين مقدمه، به تمايل فارسي سرهنويسان از يك سو و طرفداران سبك فارسي بيهقي از سوي ديگر ميپردازد و فارسي سرهنويسي را نوعي بيماري ميداند كه گريبان جوانان وطنپرست را گرفته است. به گمان اينان وجود لغات عربي در فارسي يادگار شكست قادسيه و نهاوند و توهين به شئون ملي است؛ در حالي كه وطنپرستي واقعي در اين است كه زبان به سوي كمال برود. اگر لغات عربي را از زبان فارسي بيرون بريزيم زبان ما ناقصتر خواهد شد. اين كتاب به نقد آثار علي دشتي در حوزۀ نقد ادبي اختصاص يافته است. برخي از اين آثار عبارتاند از: در قلمروي سعدي؛ سيري در ديوان شمس؛ دمي با خيام؛ كاخ ابداع؛ نگاهي به صائب؛ تصويري از ناصرخسرو؛ نقد شعر صوفيه؛ نقشي از حافظ؛ و سايه.