اتحاد عاقل به معقول يكي از مسائل ريشهدار و كهن فلسفي است كه حتي پيش از اسلام، حكيمان يوناني از آن سخن راندهاند. فيلسوفان بزرگ اسلامي مانند ابن سينا، خواجه نصير، شيخ اشراق، صدرالمتألهين، ملاهادي سبزواري و عارفاني مانند: ابن عربي و مولوي به آن پرداخته و ابعاد عميق آنرا تشريح كردهاند. اثر حاضر به مجموعه درسهاي آيت الله حسنزاده آملي است، جوانب گوناگون مسئله اتحاد عاقل به معقول را در 23 درس كاويده است. در اين دروس عناوين مرتبط با اين بحث مانند: حقيقت نفس، تجرد نفس ناطقه، اصالت وجود، حركت جوهري، اضافه اشراقي، تركيب ماده و صورت و حشر برزخي ارواح تبيين شدهاند.