در جلد دوم از اين مجموعه به تصريح نگارنده: "هفده منبع ديگر متعلق به جريانهاي تاريخي و اجتماعي به چاپ رسيده است. دو تا از آنها با بخارا ارتباط دارد. اين دو متن فارسي كه يكي نوشتهي ماموري رسمي از ايران در عصر محمدشاه قاجار و ديگري از ماموران كمپاني انگليسي هند ميباشد، حاوي اطلاعات دست اول ميباشد. رسالههاي سوم و چهارم مربوط به آذربايجان است دو رساله به ترياك مربوط ميشود: يكي مرتبط است با مسائل بهداشتي و اجتماعي آن و ديگري مربوط ميشود به ايجاد فكر تحديد ترياك در سال 1333 قمري. "قانوننامهي كومپاني سفينه النجات" يادگاري است از عصر ناصرالدين شاه براي ايجاد ايمني و شرايط و احوال آن. "دجاليه" در جامهي طنز، نقدي است اجتماعي از روزگار ناصري. "حمله آمد نيامد دارد"، نمونهاي است از احتجاجات مرسوم دورهي مشروطه و از اين حيث كه حاوي اسامي عدهاي از ايرانيان مقيم اروپاست، فايدهبخش است. دفتر دوم كه با دو سفرنامه شروع شده، با دو سفرنامهي ديگر پايان مييابد: يكي سفرنامهاي است از سال 1301 شمسي مربوط به اصفهان و فارس و بختياري. اين سفرنامه را ماموري نوشته است كه به همراه فضلالله زاهدي (سپهبد بعدي) بوده و زاهدي در آن روزگار به بصير ديوان شهرت داشته است. ديگري سفرنامهي مهمي است از يادداشتهاي ماموري كه در سال 1288 قمري به سيستان رفته بود".