در خلال فروپاشي اتحاد شوروي از سال‌هاي پاياني دهة 1980 م. تا مراحل نخست دهة بعد، بسياري از مستملكات و مستعمرات امپراتوري روسيه نيز براي اعادة استقلال خود دست به كار شدند. پاره‌اي از آنها در اين امر توفيق يافته و پاره‌اي نيز ناكام ماندند؛ چچن‌ها از جملة گروه دوم بودند. مبارزات مردم كوه‌نشين شمال شرق قفقاز و داغستاني‌ها بر ضد روسيه مراحل مختلفي داشته است: از همراهي ابتدايي با عثماني‌ها بر ضد پيشروي اولية روسيه در اواسط قرن شانزدهم م. گرفته تا شروع دوره‌اي از مقاومت‌هاي گسترده در اين عرصه به رهبري «شيخ منصور اشورمه‌اي» رهبر طريقت صوفي نقشبنديه در آن حدود، در اواخل قرن هجدهم. مهم‌ترين دورة كار هنگام گسترش و توسعة اين مبارزات تحت زعامت ديگر رهبران صوفي داغستان، غازي محمد و شيخ شامل داغستاني از اواسط نيمة اول قرن نوزدهم بود كه بيش از سي سال ادامه داشت. ولي با وقوع انقلاب 1917 و فروپاشي روسية تزاري، مسلمان‌هاي شمال قفقاز از نو براي كسب استقلال وارد و تنها بعد از چند سال مبارزه ـ هم با روس‌هاي سفيد و هم با روس‌هاي سرخ ـ در اواسط دهة 1920 سركوب شدند. بدين‌شكل در كتاب حاضر، سرگذشت چچن‌ها از بدو پيش‌روي روسيه به سمت قفقاز در اواخر قرن هجده و مبارزات كم و بيش مستمر آنها براي رهايي از اين قيد و سيطره با تاكيد بر فراز و نشيب‌هاي اين حركت در دو دهة اخير مورد بررسي قرار گرفته است. در پايان كتاب تصاويري از شخصيت‌ها و مردم چچن به همراه نماية اشخاص و اماكن به ترتيب حروف الفبا ضميمه شده است.