"كورش" از قبيلهي پارسها بود كه توانست از حكومتي محلي در ايالت پارس، بزرگترين امپراتوري آن زمان آسيا را به وجود آورد. اين كتاب داستاني ـ تاريخي است كه بر مبناي سرگذشت كورش كبير، موسس سلسلهي هخامنشيان نوشته شده است. داستان از كودكي كورش آغاز و پس از توصيف حوادث روزگار او با مرگ اين شهريار به پايان ميرسد. كورش در اين راه توانست سرزمينهاي فراواني را ضميمهي قلمروي خود كند. داستان كتاب، ما را به آن روزگار و جنگهاي كورش با كشورهايي چون ليدي (در آسياي صغير) به رهبري كرزوس، بابل به رهبري نبونيد، ماد به رهبري آستياگ و... ميبرد. حضور زرتشت در ناحيهي باختر (بلخ) در بارگاه كاوي ويشتاسپه، مذهب عصر هخامنشي، راز كشورگشايي ايرانيان و ويژگيهاي شخصيتي كوروش از ديگر مطالب كتاب به شمار ميرود. مرگ كورش در جنگ با قبيلهاي به نام ماساژت در شمال شرق ايران صورت گرفت ماساژتها قبيلهاي بيابانگرد، سواركار و جنگجو بودند و كورش بر اثر تيري كه در حين نبرد به او اصابت كرد زخمي شد و از دنيا رفت. جسد او را به پاسارگاد، نخستين پايتختش، منتقل كردند و در آرامگاه ويژهاي به خاك سپردند.