"كاپيتولاسيون به مفهوم كامل آن در زمان قاجاريه و با امضاي قرارداد تجاري تركمانچاي در سال 1828م 1243 /.ه‌.ق در ايران برقرار شد .ولي قبل از آن هم در طي فرمان‌ها و قراردادهاي منعقده مابين ايران و دول اروپايي نوعي از آن وجود داشته است ."در اين كتاب سير تاريخي حق قضاوت كنسولي (كاپيتولاسيون) در تاريخ ايران از آغاز تا الغاي رسمي آن در 1306 ش ( 1927م (.بررسي شده و به احياي آن در 1343ش ( 1965م (.نيز مختصرا اشاره شده است .زمينه‌هاي پيدايش كاپيتولاسيون در مشرق زمين و كشورهاي اسلامي، هدف‌هاي غربيان از درخواست اين گونه امتيازات، سير تاريخي كاپيتولاسيون از زمان مغول تا قاجاريه، مقاومت‌هايي كه در مقابل اين پديده صورت گرفته و آثار و پيامدهاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي، قضايي و فرهنگي تحميل كاپيتولاسيون به ايران موضوعات اصلي كتاب هستند .مباحث كتاب در شش فصل سامان يافته است .فصل نخست درباره زمينه‌هاي پيدايش كاپيتولاسيون در مشرق زمين و كشورهاي اسلامي و اهداف غربيان از درخواست اين امتياز است .در فصل دوم از پيدايش و سير تاريخي آن در ايران از زمان مغول تا قاجاريه سخن به ميان آمده است" .كاپيتولاسيون در زمان قاجاريه "كه با امضاي قرارداد تركمانچاي به وسيله روس‌ها به ايران تحميل شد موضوع فصل سوم است .موضوع مقاومت‌هاي مختلف در برابر كاپيتولاسيون در فصل چهارم بحث شده است .در فصل پنجم چگونگي و جريان الغاي كاپيتولاسيون از سوي مقامات ايراني كه از انقلاب مشروطيت آغاز شده بود بررسي مي‌شود .فصل ششم به نتايج سياسي، اجتماعي، اقتصادي، قضايي و فرهنگي تحميل كاپيتولاسيون اختصاص يافته است .