در فصل اول كتاب، كلياتي درباره‌ي حق، تكليف، حكم، دين و..... درج شده پس از آن، مباني حق و تكليف از نظر عالمان ديني و انديشمندان غربي بررسي مي‌گردد. در فصل سوم، به منشا و خاستگاه حق و تكليف از منظرهاي گوناگون، اعم از هستي شناسي، معرفت شناسي از نگاه دين و متفكران اشاره شده است. فصل چهارم به "سر وجود" يا هدف از ايجاد حق و تكليف اختصاص دارد و اين كه چگونه اصلاح، آباداني دنيا و آخرت، آزادي، كمالات معنوي و سعادت انساني در پرتو حق و تكليف امكان‌پذير است. در فصل پنجم، نظر تحليلي "آيت الله جوادي آملي" نسبت به تعامل تكويني و حقيقي بين تكاليف و حقوق و اين كه بازگشت هر تكليفي به حق است، عرضه گرديده در فصل پاياني، برخي از حقوق در جلوه‌هاي ديني اشاره مي‌شود.