به تصريح كتاب: "موضوع كتاب حاضر...، حكمت طبيعي و نظام فلسفي رازي و هدف از تاليف آن...، اين كه فلسفه به طور كلي و به معناي اخص كلمه يعني حكمت طبيعي مادي؛ و اين كه با درك فيزيك رازي...، ديگر جايي براي متافيزيك در فلسفه ايران باقي نمي‌ماند؛ گواه بر آن نيز حكيمان بزرگي همچون ابوريحان بيروني و عمر خيام نيشابوري ـ هر دو پيرو "اتميسم" رازي ـ متافيزيك را به دور افكندند، و مساعي فكري و علمي خود را مقصور بر مطالعات طبيعي و نجوم و رياضي كردند... و چون اين فلسفه اصلا ايراني است كه رازي آن را بازيابي يا بازآفريني و زنده كرده است؛ پس همچون حكيم فردوسي ـ در قياس تمثيلي ـ كه حماسه ملي ايران را در "شاهنامه" احيا نموده، خصوصا نظر به وسعت ابعاد معرفت علمي و حكمي و جامعيتي كه فلسفه رازي‌داراست، به حق مي‌توان آن را "شاهنامه فلسفي" ايران ناميد..." مباحث كتاب عبارت‌اند از: "زمينه تاريخي"، "روش شناسي"، "معرفت شناسي"، "حكمت طبيعي"، "گيتي شناسي"، "سيرت شناسي" و جهان بيني كلي".