به زعم نگارنده: "نويسندگان اسلامي، قايلين به مذاهب دو خدايي را به عنوان ثنويه ياد كردهاند. ثنويه، نام عمومي پيروان همهي مذاهبي است كه به دو خدا، يكي خداي نور و خير به نام اهورمزد و دو ديگر خداي تاريكي و شر به اسم اهريمن قايل بودهاند. اين مذاهب، در حدود هزارهي دوم پيش از ميلاد حضرت مسيح در پهنهي فلات گستردهي ايران و حواشي آن پيدا شدند و بعدها در دنياي متمدن آن اعصار دور، آوازهي كارهاي عجيب و غريب برخي از آنان ـ و از آن ميان مجوسان (= مغان) ـ در ادبيات مقدس انبياي بنياسراييل و نوشتههاي نويسندگان كلاسيك يوناني و رومي منعكس شده است. زمان پيدايي همگي اين مذاهب پيش از ظهور زردشت ـ به استثناي مزدكيان ـ است. هريك از مذاهب ثنويه در تحولات و تغييرات و حوادث جهان، يكي پيدا و ديگري از بين رفته است و اكنون همهي آنها در شمار مذاهب مرده يا غير حيه درآمدهاند... در اعصار باستاني در ايران ـ پيش از زرتشت ـ آتش مورد پرستش و ستايش بود و بر پايهي روايت سنتي زردشتيان، آتشكدههايي در پهنهي ايران ساخته شده بود و مغان سردستهي آتشپرستان بودند و در نگاهداشت و حفظ و پرستش و تعظيم آن ميكوشيدند تا شعلهي آن همواره فروزان باشد". كتاب حاضر، به معرفي آيينهاي دوخدايي در عهد باستان اختصاص دارد كه از آن جمله است: آيين زروانيه، آيين مجوس، آيين مهرپرستي، آيين ماني، و آيين زرداشت پسر خرگان بنيانگذار آيين اشتراكي معرفي به آيين مزدكيان.