اين دفتر، نخستين بخش از جلد نخست پژوهش‌هاي نويسنده درباره‌ي انديشه، سياسي جديد در اروپاست، بر اين اساس، نويسنده ابتدا شمه‌اي درباره‌ي جدال متاخرين از اهل ديانت مسيحي با قدما و نظريه‌ي سنت در الهيات مسيحي آورده و از آن پس، مباني انديشه‌ي ديني جنبش اصلاح ديني و پيامدهاي آن را بررسي كرده و سپس بحثي را در انديشه‌ي سياسي سده‌هاي ميانه‌ي متاخر مطرح نمود. و آن‌گاه با تفصيل بيش‌تري گام به گام دگرگوني‌هاي انديشه‌ي سياسي جديد را تشريح كرده است. به تصريح نويسنده: "در جاي‌جاي بحث، واژه‌هاي بنيادين در متن نظري آن و به زباني كه ظاهر شده، آمده است تا بتوان پرتوي برگسست و پيوست مضمون آن واژه و مفهوم جديد با "پيش از تاريخ" آن افكند. آن‌چه به ويژه در اين دو بخش جلد نخست درباره‌ي انديشه‌ي سياسي در اروپا آمده، تنها پژوهشي در "باستان‌شناسي" برخي از مفاهيم بنيادين انديشه‌ي سياسي است تا دگرگوني‌هاي انديشه در آغاز دوران جديد را برجسته كنم. در اين نخستين بخش از جلد نخست، به رغم طولاني بودن آن، تنها به مباني الهي ـ سياسي انديشه‌ي سياسي جديد و به ويژه به مفاهيم بنيادين آن هم‌چون درآمدي بر تاريخ انديشه‌ي سياسي اشاره شده است". مجموعه‌ي حاضر با اين مباحث شكل گرفته است: جدال قدما و متاخرين درباره‌ي سنت، مناقشه بر سنت در انديشه‌ي ديني جديد، سياست در محدوده‌ي شريعت، انديشه‌ي سياسي اصلاح ديني و مخالفان آن، و نظريه‌ي جمهوري‌خواهي جديد. براي مثال، نويسنده در بحث پاياني كتاب مي‌گويد: "اگرچه پيش از ماكياولي، در حوزه‌ي انديشه‌ي سياسي، نويسندگان بسياري به جدال با انديشه‌ي سنتي برخاسته بودند، اما چنان كه لئواشتراوس گفته است، "نخستين موج جديد" با نظريه‌ي عمل سياسي و جمهوري‌خواهي او بر پيكر سفينه‌ي انديشه‌ي سنتي فرآمد و آسيب‌هاي كاري بر آن وارد برآورد تا جايي كه از آن پس، در قلمرو انديشه‌ي سياسي تجديد انديشه‌ي سنتي هرگز ممكن نشد و شگفت اين كه ماكياولي در به وجود آوردن اين موج از همه‌ي امكاناتي كه قدما در اختيار او گذاشته بودند، سود جست".