جلد نخست از اين مجموعه، دربردارنده‌ي خاطراتي است از سيد محمد كمره‌اي ـ از رجال آزادي‌خواه عصر مشروطه و رهبر تشكيلات مليون ـ كه در آن اوضاع نابه‌سامان كشور را در خلال سال‌هاي جنگ جهاني اول و پس از آن تا هفتاد و هفت روز قبل از كودتاي سوم اسفند را ترسيم شده است. در اين يادداشت‌ها، موقعيت و اوضاع و احوال طبقه‌ي حاكمه، طبقات متوسط و عامه‌ي مردم در آن سال‌ها و نمونه‌هايي از شيوه‌ي زندگي اين اقشار، تبيين گرديده است. مهم‌ترين موضوعاتي كه نويسنده آن‌ها را مطمح نظر قرار داده عبارت است از: اشاره به نقش خارجي‌ها به ويژه انگليس در تشكيل كابينه‌هاي دولت ايران؛ شرح مصائب ملت ايران در خلال سال‌هاي جنگ جهاني اول و پس از آن؛ نحوه‌ي انتصابات مسئولان دولتي و حكومت پس از مشروطه؛ دسته‌بندي فراوان با هدف سهيم شدن در قدرت، احزاب مختلف به خصوص حزب دموكرات و جناح‌هاي تشكيلي و ضد تشكيلي آن؛ ماجراي مربوط به كميته‌ي مجازات و اعضاي زنداني و معدوم آن؛ قرارداد 1919 و جريان مخالفت با آن؛ تلاش براي حذف وثوق‌الدوله از منصب نخست‌وزيري؛ اشاراتي به ماجراهاي نهضت جنگل و جلسات لژ بيداري ايران.