متن مثنوي خسرو وشيرين و داستانهاي مندرج در اين منظومه است. در اين اثر ابتدا موضوعات مربوط به متن مثنوي خسرو شيرين تأليف نظامي گنجوي كه در آن به مباحث مختلفي مانند نعت رسول اكرم(ص)، توحيد حقتعالي، لزوم استدلال در در زمينه معرفت و شناخت مسايل دين معرفي شده و سپس به شرح و بررسي داستان مربوط به خسرو و شيرين و ماجراهاي عشق و عاشقي اين دو شخصيت افسانهاي پرداخته شده است. نگارنده در قالب اين داستان افسانهاي به بيان بسياري از مباحث اخلاقي و اجتماعي پرداخته و راز و رمزهاي عشق و محبت حقيقي و انچه بين يك عاشق و معشوق واقعي ميگذرد را به زبان شعر به تصوير كشيده است. ذيل ابيات اين مثنوي نيز توضيحاتي در مورد مضمون آن ارايه شده و داستان و ادامه آن نيز با اشعار مربوط به آن گره خورده است.