كتاب حاضر، شرح كاملي از وضعيت زندگي مادي و معنوي، اوضاع و شرايط اجتماعي، افكار ديني و آراي فلسفي، وضع صنايع و... در زمان ساسانيان است. البته بخش اول كتاب دربردارندة گفتار مختصري دربارة تمدن قبل از ساسانيان، يعني دولت اشكاني است. نويسنده در ديباچة چاپ اول اثر خود آورده است: «كيفيت سازمان اداري شاهنشاهي بالطبع ضمن شرح تاسيس اين سلسله بيان گرديد و شرح تحولاتي كه در اين قسمت در طول عهد ساساني رخ داده، به ترتيب در مكان تاريخي خود قرار گرفت، از طرف ديگر براي اين كه كتاب خود را زندهتر و روشنتر كنم، اطلاعات و مطالب مربوط به هريك از مبحث تمدني و اجتماعي را در فصلي آوردهام، كه براي تفسير و توضيح وقايع سياسي با اوضاع عمومي موضوع آن فصل مفيد باشد». از گفتارهاي مهم اين كتاب ميتوان به چند مورد اشاره كرد: وصف تشكيلات نظامي دورة اول عهد ساساني، بيان جنگهاي ايران و روم، محاكم و حقوق جنايي، شرح آزار عيسويان و تعقيب آنان، مسائل خانواه و مالكيت و فتنة كمونيستي مزدك، تشريفات و سياست خارجي ايران.