«نزهه المشتاق في اختواق الآفاق» ادريسي از متون كهن عربي جغرافيايي، تاريخي قرن ششم هـ . ق است. ادريسي براي وصف جهان شناخته شدة عصر خود، اقاليم هفتگانه را بر مبناي خاص خود به هفتاد بخش تقسيم كرده است. وي گزارش ايران را در اين كتاب در پنج بخش از سه اقليم آورده است. كتاب حاضر، حاوي نوشتههاي ادريسي دربارة شهرها و نواحي ايران و ساير منابع تاريخي پيش از قرن ششم هجري دربارة ايران است كه از جمله ميتوان به آثار جغرافيايي تاريخي ابن خردادبه، يعقوبي، ابن رسته، ابن فقيه، اصطحزي، ابن حوقل، مقدسي و.. اشاره كرد. نواحي مطرح شده در كتاب عبارتاند از: مكران، خوزستان، فارس، اصطحز، كرمان، سجستان و قهستان، جبال، طبرستان، ديلم و قومس، و خراسان.