fiogf49gjkf0d
در چند دهه‌ي گذشته، اقتصاد جهاني شاهد آزادسازي‌هاي عظيمي در مبادلات تجاري بوده است. اين حركت كه اساسا از ابتدا با شكل‌گيري موافقت‌نامه‌ي عمومي تعرفه و تجارت، آغاز و اينك نيز به وسيله‌ي سازمان جهاني تجارت دنبال مي‌شود، توانسته است تاثير شديدي بر آزادسازي‌ها و بازنمودن اقتصاد‌ها برجاي بگذارد. در اين راستا، جهان شاهد موافقت‌نامه‌هاي تجاري منطقه‌اي با انواع مختلف بوده كه در مجموع، سهم بسزايي در شتاب بخشيدن به روند آزادسازي‌ها داشته است. در دو دهه‌ي اخير، ترتيبات اقتصادي منطقه‌اي به سرعت رو به افزايش گذاشته و بسياري از كشورها در مناطق مختلف جهان ـ كه تا اين زمان در هيچ ترتيب منطقه‌اي عضويت نداشتند ـ مذاكراتي را به اين منظور آغاز نموده‌اند. ترتيبات اقتصادي منطقه‌اي سعي دارند با ايجاد امكانات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري از جمله ترتيبات تجاري ترجيحي، آزادسازي و تسهيل ترانزيت، منطقه‌ي خود را حمايت كنند. استفاده از اين ابزارها ممكن است با اهداف متفاوتي همراه باشد. دلايلي نظير دنبال كردن منافع اقتصادي، انگيزه‌هاي سياسي و اجتماعي، نگراني از انزوا در محيط تجارت بين‌المللي، حمايت از صنايع نوپا و تثبيت اصلاحات اقتصادي داخلي را مي‌توان از جمله‌ي علل اين گرايش‌ها نام برد. تجربه‌ي منطقه‌گرايي در كشورهاي در حال توسعه غالبا با عدم موفقيت، مواجه بوده است كه از جمله دلايل آن مي‌توان به نبود اراده و عزم سياسي در دولت‌هاي عضو ترتيبات اشاره كرد. اين دليل عدم موفقيت، كمابيش در خصوص عملكرد اكو نيز مصداق دارد، به طوري كه بعد از حادثه‌ي 11 سپتامبر 2001، تغيير و تحولات سياسي اتفاق افتاده در اكو در نوع خود بي‌سابقه بوده و عملكرد يكايك اعضا و كل منطقه‌ي اكو را شديدا تحت تاثير قرار داده است. هدف از پژوهش حاضر، مطالعه‌ي آثار برقراري ترتيبات تجاري ترجيحي در بين كشورهاي عضو اكو بر توسعه‌ي تجارت خارجي ايران است. كتاب، اين مطالب را دربردارد: "موضوع‌شناسي تحقيق"؛ "چارچوب نظري، تجربه‌ي منطقه‌گرايي و تجربه‌ي كلي اكو"؛ "روش تحقيق مرتبط با ترتيبات منطقه‌اي"؛ "مطالعه‌ي تطبيقي شاخص‌هاي اقتصادي ـ بازرگاني كشورهاي عضو اكو"؛ "امكان مبادله و پتانسيل تجاري بين ايران و كشورهاي عضو اكو"؛ "مطالعه‌ي سياست تجاري كشورهاي عضو اكو"؛ "برآورد كشتي‌هاي قيمتي و درآمدي تجارت متقابل ايران و اعضاي اكو"؛ "آثار ترتيبات تجاري ترجيحي در اكو بر توسعه‌ي تجارت خارجي ايران" و "جمع‌بندي يافته‌هاي تحقيق".