كتاب حاضر، ترجمه‌ي "مناهلالعرفان في علوم القرآن" نوشته‌ي "محمد عبدالعظيم الرزقاني" به همراه توضيح، تعليق، و حواشي است. گفتني است"مناهلالعرفان في علوم القرآن" از معتبرترين آثار جامع در علوم قرآني است كه در قرن گذشته به رشته‌ي تحرير درآمده است. نويسنده در اين كتاب كوشيده ضمن پايبندي به آرا و نظريات عالمان سلف، هم‌چون زركشي، ابن جوزي، و به ويژه سيوطي، نيازها و مقتضيات جديد را نيز در زمينه‌ي علوم قرآني مد نظر قرار دهد. وي در هر مبحث شبهات و طعن‌ها و خرده‌گيري‌هاي مخالفان را به تفصيل مطرح ساخته و بدان پاسخ مي‌گويد. مباحث كتاب، بدين قرار است: معناي علوم قرآن، تاريخ علوم قرآن و پيدايش اصطلاح آن، نزول قرآن، نخستين و واپسين آيات نازل شده، اسباب نزول، نزول قرآن به هفت حرف، سوره‌هاي مكي و مدني، تاريخ جمع قرآن، نظم آيات و سور قرآن، كتابت و رسم‌الخط و مصاحف قرآن و مباحث متعلق به آن، قرائات و قاريان و شبهه‌هايي كه در اين زمينه طرح شده است، تفسير و مفسران، ترجمه‌ي قرآن و تفصيل حكم آن، نسخ، محكم و متشابه قرآن، اسلوب قرآن كريم، و اعجاز قرآن و مسائل مربوط به آن.