معرفي مختصر كتاب
محتواي اصلي اين كتاب را مجموعه‌اي از سه سخنراني "برنارد لوئيس" تشكيل مي‌دهد كه آن را در موسسه‌ي علوم انساني وين در سپتامبر 1999 ايراد كرد. بدين سان در سه فصل نخست كتاب، از روابط اروپاييان با دولت عثماني، روابط غرب با دنياي اسلام، و به تدريج از نفوذ غرب يا اروپاييان در منطقه‌ي خاورميانه سخن مي‌گويد. نگارنده در بخش‌هاي بعدي مسائل ديگري از جمله تجديد حيات فكري مسلمانان را مطرح مي‌سازد و طي آن به واكنش خاورميانه در برابر غرب اشاره مي‌كند. وي هم‌چنين پرسش‌هايي در باب پس رفت مسلمانان، و چگونگي رشد و ترقي در دنياي غرب به پيش مي‌كشد و به تحليل و پاسخ آن برمي‌آيد، او براي مثال خاطرنشان مي‌كند: "گاه اين بحث به ميان مي‌آيد كه علت تغيير و تحول در مناسبات بين شرق و غرب نه پس‌رفت خاورميانه، كه پيشرفت غرب بود، يعني اكتشافات، نهضت علمي، انقلاب‌هاي تكنولوژيكي، صنعتي و سياسي كه چهره‌ي آن را دگرگون كرد و ثروت و قدرت آن را بسيار افزايش داد. اما اين مقايسه‌ها به پرسش‌ها پاسخ نمي‌دهند، بلكه صرفا به بازگويي آن‌ها مي‌پردازند... براي ناظر غربي، كه در مكتب نظر و عمل آزادي غربي آموخته شده، اين كژي دقيقا در نتيجه‌ي فقدان آزادي ـ آزادي انديشه از فشار تلقين، آزادي پرس و جو و بيان؛ از ستم مردان؛ و آزادي شهروندان از استبداد ـ به وجود آمده، كه زيربناي بسياري از مشكلات جهان اسلام را تشكيل مي‌دهد...".