پشت جلد به انگليسي: Majid Kafi. Speculative philosophy of history ....
چندين علم براي بررسي واقعيت گذشته به وجود آمده است؛ يكي تاريخ سنتي است كه با فرض پذيرش به عنوان علم، علمي شخصي و جزيي است؛ اگرچه بسياري از فيلسوفان علم در علم بودن آن نيز ترديد دارند. دوم تاريخ هاي علمي از جمله تاريخ اجتماعي است كه اگرچه گزاره هاي آنها از گزاره هاي صرفاً تفريدي فاصله گرفته اند؛ ولي تا شكل گيري گزاره هاي تعميمي كه براي علم شدن معرفت هاي بشري لازم هستند، بسيار فاصله دارند. سوم فلسفه هاي مختلف نظري تاريخ- كه گزاره هاي آنها كاملاً تعميمي و فراگيرند-مدعي هستند كه مي توان قوانيني عام و جهان شمول در بين پديده هاي گذشته كشف كرد. فلسفه نظري تاريخ افزون بر باورداشت به وجود قانون در بين پديده هاي گذشته، باور به قدرت پيش بيني حوادث آينده را نيز دارد. آخرين مورد، جامعه شناسي تاريخي است كه در مقابل تاريخ سنتي و فلسفه هاي نظري تاريخ شكل گرفته و مدعي رابطه نظام مند بين پديده هاي گذشته است؛ ولي چندان نسبت به آينده نگري تمايل ندارد؛ اگرچه پاره اي از جامعه شناسان تاريخي به نوعي آينده پژوهي و برنامه ريزي براي آينده را در دستور كار خود قرار داده اند.