سخن دربارة انديشة حقوقي اسلام مسبوق بدين امر است که دريابيم «آيا سياست، حکومت و حاکميت با دين نسبتي دارند؟» در انديشة حقوقي اسلام، الگوي نظام حکومتي، آن است که در آن کسي در رأس هرم قدرت قرار مي‌گيرد که معصوم باشد تا به لحاظ احاطة علمي به قوانين الهي و از جهت شناخت اوضاع واحوال و مصالح و مفاسد جزئي و از لحاظ تقوا و عدالت در عالي‌ترين حدّ‌ممکن باشد، ليکن اين کمال مطلوب در همة زمان‌ها و عصرها ممکن نيست. به همين دليل در عصر غيبت نيز افرادي که از معصومان پايين‌تر شمرده مي‌شوند (ولي فقيه)، عهده‌دار امور جامعه خواهند شد. بدين ترتيب، براساس آيه ولايت، ولي، به مفهوم سرپرستي، تصرف و رهبري مادي و معنوي است و اين آيه، يکي از نصوص متقن قرآني در انديشة حقوقي اسلام است. در کتاب حاضر، در جهت تبيين انديشة حقوقي اسلام، نخست به تعريف دين و تعيين حوزة تحت پوشش آن پرداخته مي‌شود. در ادامه، ضمن بحث دربارة جايگاه امور دنيوي و اخروي در بينش اسلامي، نظرية «سکولاريسم» مطرح مي‌شود. در پايان کتاب نيز ضرورت تشکيل حکومت در جامعه و جايگاه ولايت فقيه در حکومت ديني بررسي مي‌گردد.