سورة بقره، سورة مدني است و دويست و هشتاد و شش آيه دارد. اين سوره بر اساس قرآن موجود، دومين سوره است و از يك مقدمه، و سه بخش و پايان تشکيل شده است. مقدمه از آيات 1 تا 20 است كه پس از الم با تقسيم كردن مردم به سه گروه تقواپيشگان، كافران و منافقان آغاز ميشود. بخش اول از آيه 21 تا پايان آيه 176 ادامه دارد كه به دعوت مردم به روش عبادت، بندگي و توحيد به مثابة راه رسيدن به تقوا آغاز ميشود و ادامه مييابد. سپس به مسالة كفر ميپردازد و مسالة حركت در مسير تقوا را از خلال تاكيد بر فرمانبرداري از امر و پرهيز از نهي عمق ميبخشد. بخش دوم از آيات 168 تا 202 تشكيل ميشود كه بر مسالة تقوا تاكيد ميورزد و راههاي تحقق آن را در سطح فرد و جامعه ترسيم مينمايد و مفهوم شكر و راههاي آن را عمق ميبخشد. بخش سوم، از آية 202 تا 284 است كه افراد را به ورود به اسلام فراميخواند و به مسائل جنگ، روابط اجتماعي در محيط خانواده و مسائل سياسي و اقتصادي اختصاص دارد. پايان اين سوره به مسائل ايمان و توجه به خداوند ارتباط دارد. نگارنده در كتاب حاضر ضمن بررسي مباني گفتمان، مسائل بافت و متن و پيشينة اين مباحث در سنت غربي و عربي، به تطبيق مباني آن بر قرآن كريم و به عنوان نمونة موردي به سورة بقره پرداخته است. نويسنده كوشيده است مسائل تحليل گفتماني را از سه زاوية آثار علوم قرآني، مفسران و علماي اصول فقه تحليل كند.