نگارنده در كتاب حاضر، با توجه به سنت نقلي و عقلي در دين و با نگاهي بر مسئلة علم و علم‌زدگي در دنياي معاصر، از سويي به تطور هستي‌شناسي و نفس‌شناسي در سنت عقلاني اسلام و از سويي به مقولة هستي‌شناسي‌هاي جديد از ديدگاه متفكران معاصر مي‌پردازد. در كتاب، مقوله‌هاي توحيد، حق، تحقيق و تحقق، در برابر «تكثير»، «باطل» و «تقليد» قرار گرفته و بر بررسي موقعيت معرفت اسلامي از يك سو و نقد مباني معرفت‌شناسي دنياي امروز از سوي ديگر تاكيد گرديده است. در پايان دو مقاله از نگارنده با عنوان «نگاهي به مطالعات اسلام‌شناسي در آمريكا» و «آموزش دين از منظر شمس تبريزي» ضميمه شده است.