«ريشههاي اقتصادي رنسانس» عنوان سخنراني دكتر علي شريعتي (1312-1357 خورشيدي) در مدرسة عالي بازرگاني به تاريخ آذرماه 1349 خورشيدي است. دكتر شريعتي در اين سخنراني از شكل‌گيري بورژوازي، نقش جنگ‌هاي صليبي، اصلاح ديني همچون «پيش‌شرط‌هاي» از ميان رفتن قرون وسطي كه بر دو محور فئوداليته و آخرت‌گرايي استوار بود و نيز سرزمين رنسانس سخن مي‌گويد. از ميان تجربة رنسانس، شريعتي به پروژة روشنفكران در جامعة مذهبي مي‌رسد و چنين نتيجه مي‌گيرد: «تمدن جديد در اثر ترك مذهب به وجود نيامد، بلكه در اثر تغيير بينش مذهبي به وجود آمد». كتاب حاضر، از دورة چهارم گفتارهاي دكتر شريعتي است. از مباحث كتاب نيز مي‌توان به رگه‌هاي نژادپرستي در نظريات غربي، خصوصيات قرون وسطي، مهاجرت صليبي نه جنگ صليبي و... اشاره كرد.