خواجه نصيرالدين طوسي «التذكره في علم الهيئه» را به سال 659 هـ . ق در مراغه تاليف كرد و سپس با شاگردانش تغييراتي در آن داد و نسخة ويراستة نهايي آن را در سال 672 هـ . ق در بغداد تنظيم نمود. رويكرد طوسي با موفقيت همراه بود و شاگردانش، قطب‌الدين شيرازي و منجم سدة چهاردهم ميلادي ـ اين شاعر ـ را تحت تاثير قرار داد. پژوهشگران نجوم دورة اسلامي تذكره را كتابي مهم و باارزش مي‌دانند و اين امر با دانستن اين واقعيت كاملا تاييد مي‌شود كه «جميل رجب»، چهارده شرح و شرح بر شرح بر اين كتاب را فهرست كرده و به تعداد زيادي از متوني كه از اين كتاب اقتباس شده‌اند اشاره دارد. كتاب حاضر دربارة يكي از شارحان تذكره خواجه‌ نصيرالدين طوسي يعني «عبدالعلي بيرجندي» است كه از شرح او بر اين رساله تنها فصل يازدهم از باب دوم تذكره به سانسكريت ترجمه شده است. اين فصل براي اولين بار در اواخر سدة نوزدهم به يك زبان اروپايي ترجمه شد. در سال 1993 نيز متن انتقادي تذكره به همراه ترجمة انگليسي و تفسير آن توسط جميل رجب منتشر گرديد. كتاب حاضر به شرح عربي نظام‌الدين عبدالعلي بيرجندي بر فصل يازدهم از باب دوم كتاب تذكره خواجه ‌نصيرالدين طوسي به همراه ترجمة انگليسي اين شرح اختصاص يافته است. سه دست‌نويس پس از متن عربي تذكره براي چاپ كتاب حاضر مطمح نظر بوده است: نسخة كتابخانة كالج هاروارد؛ نسخة كتابخانة دانشگاه پرينستون؛ و نسخة انستيتوي مطالعات اسماعيلي.