نيل يكي از رودخانه‌هاي تمدن‌ساز در جهان است، تا آنجا كه مورخان عصر باستان، تمدن مصر را «هدية نيل» مي‌دانند. تاثير نيل در جنبه‌هاي مختلف تمدن مصر از جمله كشاورزي، ستاره‌شناسي و گاهشماري و حتي اساطير و باورهاي مصريان باستان انكارناپذير است. مهم‌ترين شهرهاي مصر از عصر باستان و همچنين زمين‌هاي كشاورزي مصريان همه در كنار اين رود واقع شده‌اند. مصريان غرب رود نيل را، به اين دليل كه خورشيد در آن سمت غروب مي‌كرد، سرزمين مردگان مي‌دانستند و اجساد مردگان خود را در آنجا دفن مي‌كردند. نخستين جلد از مجموعة «رودخانه‌هاي بزرگ جهان» (كتاب حاضر) به معرفي اين رود مهم و حالت‌هاي مختلف آن در طغيان و كم‌آبي اختصاص دارد. نويسنده به نقش نيل در جنبه‌هاي مختلف زندگي مصريان، از عهد باستان تاكنون، مي‌پردازد و مشكلات زيست‌محيطي اين رود در عصر حاضر را برمي‌شمرد.