كتاب حاضر، جلد هفتم از دايرهالمعارف بناهاي تاريخي ايران در دورهي اسلامي است كه به معرفي خانههاي تاريخي ايران اختصاص دارد. معرفي خانهها بر اساس تقسيمبندي استاني صورت گرفته است و هر بخش به بررسي خانههاي تاريخي يكي از استانهاي ايران اختصاص دارد. به گفتهي نويسنده، طراحي خانهها متناسب با وضعيت اقتصادي باني بنا، شرايط جغرافيايي و فرهنگي و امكانات و مصالح در دسترس صورت ميگيرد. نمونههايي كه در كتاب بررسي شدهاند، نوع متكامل و مجلل معماري مسكوني ايران و به ويژه در مناطق مركزي آن است، زيرا بيشتر خانههاي باقيمانده به قشر مرفه و توانمند جامعه تعلق دارند. در كتاب حدود هزار خانهي تاريخي معرفي شده كه بسياري از آنها براي نخستينبار است كه منتشر ميشود. همچنين 2000 عكس و نقشه، ضميمهي مطالب كتاب است. به غير از معدودي از خانهها كه مربوط به دورهي صفويه و زنديه هستند تقريبا تمامي خانههاي معرفي شده در قالب دورهي قاجار قرار ميگيرند. البته تعدادي از بناهاي اوايل دورهي پهلوي نيز به دليل ويژگيهاي تاريخي، هنري و معماري خاص خود در اين مجموعه معرفي شدهاند. همچنين با توجه به ماهيت و نوع كاربرد بناهاي مسكوني، نوسازي و بازسازيها در اين دسته از بناها بيشتر از بناهاي ديگر است و از اين نظر قابل مقايسه با بناهاي آرامگاهي، مساجد و بناهاي عام المنفعه نيستند.