انقلاب‌ها از پديده‌هاي مهم و قابل توجه جوامع انساني‌اند. تاريخ بشر تاكنون شاهد انقلاب‌هاي بسياري با ماهيت‌هاي متفاوت بوده است. انقلاب بلشويكي روسيه در آستانۀ قرن بيستم يكي از بزرگ‌ترين و جالب توجه‌ترين انقلاب‌ها در طول تاريخ است. آغاز قرن بيستم آغاز حكومت سرمايه‌داري و اعمال قدرت سرمايه‌داران محسوب مي‌شد. اما تنها نزديك به دو دهه بعد جمعيتي عظيم در روسيه تحت لواي ايدئولوژي ماركسيستي ـ لنينيستي و براي مخالفت با استثمار گرد هم آمدند و سلسلۀ رومانوف‌ها را به عنوان نماد استثمار و ستم سرنگون ساختند. «تاريخ انقلاب روسيه» يك نمونه از خيل كتاب‌هايي است كه دربارۀ انقلاب روسيه به نگارش درآمده است. اما آن‌چه كه كتاب را حائز اهميت بيش‌تري مي‌سازد اين است كه نويسندۀ كتاب «لئون تروتسكي» تنها ناظر وقايع و يا مورخي صرف نبود، بلكه يكي از همكاران نزديك لنين، رهبر انقلاب و سازمان‌دهندۀ بسياري از برنامه‌ها و ارتش سرخ انقلاب محسوب مي‌گشت. وي با درك خود از اوضاع و تسلط كاملش بر ماركسيسم اقدام به نگارش اين اثر نمود. كتاب تنها يك اثر تاريخي نيست بلكه هر صفحه‌اش دريايي از تجربيات انقلاب روسيه براي شناخت انقلاب‌هاي ديگر تاريخ بشر است و هم‌چنين نمونه‌اي از كاربرد نظريۀ ماركسيسم در آفرينش تاريخ و تاريخ‌نويسي به شمار مي‌آيد. از آن‌جا كه هر واقعه‌اي نيازمند بستر مناسب براي وقوع است تروتسكي فصول نخستين كتاب را با تشريح زمينه‌هاي بروز انقلاب و طبقه‌بندي نيروهاي اثرگذار در آن آغاز مي‌كند. در فصل‌هاي بعدي به چگونگي شكل‌گيري گروه‌هاي مختلف و توصيف مراحل پيروزي مي‌پردازد و پس از آن به چگونگي ايجاد شكاف و انقلاب ميان نيروهاي انقلابي اشاره مي‌كند. در پايان نيز نظريه‌هاي مربوط به مفاهيمي چون سوسياليزم، بوروكراسي و انقلاب را با ويژگي‌هاي انقلاب روسيه مقايسه مي‌كند.