اين گفتار مجموعهاي از نكتههاي اخلاقي و تربيتي و عرفاني است كه از متون ادبي و منابع ديني استخراج شده است. متوجه ساختن مخاطبان به اهميت و عظمت آخرت در آياتي از سورههاي انعام, مؤمنون و آل عمران و دو روايت از پيامبر اكرم (ص) و حضرت علي (ع) همراه با تمثيلهايي برگرفته از اشعار صائب تبريزي, جامي و مولوي و فردوسي، مطالبي است كه صفحات نخست كتاب به آن اختصاص داده شده است. نويسنده سپس درباره واژههاي آزار, اتحاد, احترام به والدين و اخلاص سخن گفته است و به آيات و احاديث, تمثيلها و ضربالمثلهاي فارسي, حكايتي از گلستان سعدي و ديگر متون ادبي و تاريخي اشاره مينمايد. واژههاي ديگري چون ادب, اسراف, امانتداري، بخل، پاكيزگي, پشيماني, تربيت, تكبر, توبه, بخشش, حقالناس, حيا و خشم هر يك داراي مفهوم و پيام خاص تربيتي و انساني است كه با استناد به منابع چهارگانه بالا به آنها پرداخته ميشود. وي در صفحات پاياني، كلمههاي متنوعي چون عزت و ذلت, فريب, فقر, قرض, قضاوت, كينهتوزي, گذشت, مدارا, مرگ, مشورت, موعظه, مهماننوازي و همسايهدوستي را با استناد به قرآن, حديث, تمثيل و اشعارالحكايات تشريح كرده كه در مورد هر يك از آنها حداقل يك نكته ظريف تربيتي, اخلاقي و آموزشي به چشم ميخورد.