خواجه عبدالله انصاري (481-396 هـ . ق) از ادبا، علما و عرفاي برجستۀ قرن پنجم است. در نظم و نثر قريحۀ سرشار و استعداد ذاتي دارد. نظم او شيرين و نثرش دلنشين و آهنگين است. گفته شده كه ديوان شعر عربي او حاوي شش هزار بيت شعر است و در حدود چهار هزار بيت نيز شعر فارسي از او عمدتا در قالب رباعي و غزل موجود بوده است. اما نثر او در نهايت فصاحت و بلاغت است. برخي آثار وي عبارت‌اند از: مناجات نامه (الهي‌نامه)؛ كنزالسالكين؛ قلندرنامه؛ محبت‌نامه؛ زادالعارفين؛ رسالۀ دل و جان؛ و طبقات الصوفيه كه بي‌ترديد اثر اخير يكي از آثار مهم عرفاني به زبان فارسي است. كتاب حاضر كه پيش‌تر در سال 1354 به مناسبت بزرگداشت هزارمين سال تولد خواجه‌عبدالله انصاري در افغانستان به طبع رسيده، اينك با بازخواني و ويرايش جديد مطابق با روش رسم‌الخط امروز زبان فارسي به افزودن برخي توضيحات لغوي براي درك بهتر معناي كلام؛ و پيراستن كتاب از غلط‌هاي چاپي در چاپ گذشته به چاپ رسيده است. كتاب در دو بخش «مناجات و الهي‌نامه» و «گفتار پير طريقت» تنظيم شده است. بناي كار نگارنده در كتاب بر اين اصول بوده است: استخراج گفتار پير طريقت از تفسير ده‌جلدي كشف‌الاسرار تاليف ابوالفضل رشيدالدين ميبدي به سعي علي‌اصغر حكمت؛ استخراج گفتار شيخ‌الاسلام از طبقات الصوفيه با تحشيه و تعليق؛ عبدالحي حبيبي؛ و استخراج مناجات و گفتار خواجه از رسايل با تصحيح و مقابلة مرحوم وحيد دستگردي.