سومين جلد از مجموعهي تاريخ جهان باستان به بررسي امپراتوري روم در عهد باستان اختصاص دارد. بررسي منابع اصلي در خصوص تاريخ روم باستان كه از سدهي سوم ميلادي شروع ميشود، بحث آغازين كتاب را تشكيل ميدهد. فصل بعدي كتاب شامل جغرافيا و سرگذشت سرزمين ايتاليا پيش از شكلگيري امپراتوري روم و مسالهي نخستين ساكنان ايتالياي قديم است. فاصلهي سدهي دهم تا هفتم پيش از ميلاد كه نوعي نظام قبيلهاي در ايتاليا مشاهده ميشود، محدودهاي است كه در فصل بعد كتاب به آن پرداخته ميشود. گذر از وضعيت مادرسالاري به پدرسالاري از ويژگيهاي اين دوره است. فصل بعد به تجزيهي جامعهي طايفهاي در رم در سدههاي هفتم و ششم پيش از ميلاد اختصاص دارد. وضع دشوار رم در مناسبات خارجي نخستين دورانهاي استقلال (500 تا 350 ق م)، جامعهي جنگي رم و خلقيات آن، اضمحلال بقاياي نظام طايفهاي در رم و صورتبندي جامعهي طبقاتي و دولت از مطالب فصول بعدي كتاب به شمار ميرود. در كتاب همچنين به پيروزي در ايتاليا و صورتبندي كنفدراسيون رم ايتاليا، جنگهاي داخلي اين سرزمين و پيكار ميان رم و كارتاژ براي تسلط بر مديترانهي غربي (جنگهاي پونيك) اشاره ميگردد. نبرد مردم با بقاياي سلوكيان در يونان، آسياي صغير و سوريه، سركوب جنبشهاي آزاديبخش ملي و تحكيم سلطهي رم بر سراسر مديترانه و پيشرفتهاي اين امپراتوري در سدههاي سوم و دوم قبل از ميلاد بخشهاي ديگري از كتاب را به خود اختصاص داده است. در ادامه انقلاب فرهنگي در رم در پايان سدهي سوم و آغاز سدهي دوم و همچنين جنبشهايي چون جنبشهاي انقلابي بردگان در سيسيل، پرگام و بوسفور و جنبش دموكراتيك در رم (90-150 ق.م) بررسي ميشود. فصلهاي جداگانهاي از كتاب نيز به آغاز ديكتاتوري نظامي بردهدار سيلا، بحران رژيم جمهوري و سقوط جمهوري رم كه به ديكتاتوري سزار انجاميد، اختصاص داد. در فصلي مستقل نيز به فرمانروايي اگوست و سياستهاي داخلي و خارجي وي اشاره ميشود. بررسي تمدن رم در پايان عصر جمهوري، استحكام نظام مونارشي در عصر جانشينان اگوست چون تيبر، كاليگولا، كلود و نرون، جنگهاي داخلي و وضعيت امپراتوري روم در زمان خاندان فلاوينها و آنتونينها، مناسبات اجتماعي و اقتصادي در سدهي دوم ميلادي، سقوط فرهنگي، پيدايش مسيحيت و بحرانهاي منجر به پايان امپراتوري روم غربي از ديگر مطالب كتاب به شمار ميروند.