بررسي اوضاع سياسي، اجتماعي و اقتصادي سرزمين سيستان از سقوط سلسله‌ي صفاريان تا ظهور نادرشاه افشار (1148-393 هـ ق) موضوع كتاب حاضر است. كتاب در چهار فصل به ترتيب به حكومت‌هاي ملوك نصري و ملوك مهرباني در سيستان اختصاص يافته است. در فصل اول ظهور و سقوط ملوك نصري از زوال صفاريان تا هجوم مغولان و در فصل دوم حكمراني ملوك مهرباني در عهد مغولان تبيين مي‌گردد. اوضاع سيستان تحت حكومت ملوك مهرباني در عهد تيموريان و تركمانان و هم‌چنين صفويان موضوع ديگر فصل‌هاي كتاب است. نويسنده كثرت قيام‌هاي مردم سيستان عليه بيگانگان را نشان‌دهنده‌ي تمايل شديد آنان به حكومت محلي مي‌داند. به باور نويسنده، اين تمايل را عواملي چون فشارهاي مالي و ظلم و ستم ماموران حكومتي قدرت‌هاي حاكم بر سيستان تقويت مي‌نمود. صرف نظر از عوامل مذكور، نويسنده به تاثير موقعيت سوق الجيشي آن ناحيه و وجود سرحد در جنوب و گرمسير در مشرق سيستان در ظهور و دوام ملوك آن ديار اشاره مي‌كند. نويسنده آن‌چه را كه عموما موجب احياي آباداني و قدرت ملوك در سيستان مي‌گرديد سخت‌كوشي مردم و انطباق ملوك با شرايط جديد مي‌داند. گويا در ميان حملات اقوام متعدد، تاثيرات اجتماعي تهاجمات فرسايشي ازبكان از همه شديدتر بوده است كه در اثر ناامني آن زمان عده زيادي از اهالي سيستان به شبه‌قاره هند مهاجرت مي‌كنند. اختلافات داخلي ميان مدعيان مختلف كسب قدرت سياسي نيز از عوامل مهمي است كه نويسنده آن را در دخالت و تسلط بيگانگان در سيستان موثر مي‌داند.