نگارنده در كتاب حاضر مي‌كوشد تا به معرفي دانشمنداني بپردازد كه در حوزه‌ي وسيع فرهنگ ايراني پرورش يافته‌اند و در زمينه‌ي علم رياضي و نجوم خدمات ارزنده‌اي به جامعه‌ي جهاني عرضه كرده‌اند. امروزه برخي از محققان كشورهاي عربي و جمهوري‌هاي تازه استقلال‌يافته‌ي شوروي سابق با نگارش آثاري در تاريخ علم بسياري از مفاخر ايران دوره‌ي اسلامي هم‌چون خوارزمي، ابوريحان بيروني، ابن سينا و ديگران را در شمار دانشمندان عرب، ازبك و مانند آن مي‌دانند. مطالب كتاب بر اساس دوره‌هاي تاريخي و سلسله‌هاي حكومتگر تقسيم‌بندي شده است و بدين‌ترتيب شش فصل را شامل مي‌شود. پس از مشخص كردن گستره‌ي جغرافيايي فرهنگ ايراني در طول تاريخ، كلياتي از جمله پيشينه‌ي پژوهش در تاريخ رياضيات و نجوم ايران و منابع كتاب در فصل اول مطرح مي‌شود. گفتار دوم به نقش ايرانيان در پيدايش نجوم و رياضيات اختصاص دارد كه طي آن پيشينه‌ي اين موضوع در دوره‌ي باستان بررسي مي‌شود. نويسنده در فصل سوم به نقش ايرانيان در نهضت ترجمه و روابط آنان با سرزمين‌هايي چون هند مي‌پردازد. در فصل چهارم حاميان ايراني دانش و فرهنگ در عصر اسلامي هم‌چون خاندان‌هاي برمكي، نوبخت، بنوموسي، و منجم معرفي مي‌شوند. فصل پنجم به عصر غلبه‌ي ايرانيان بر دستگاه خلافت و دانشمندان آن دوره اختصاص دارد. در فصل پاياني كتاب نيز به دوران تسلط تركان بر دستگاه خلافت و مشكلات دانشمندان علوم عقلي در آن روزگار اشاره مي‌گردد.