بحث آغازين كتاب دربارهي نهضت ترجمه در عصر اموي، و سپس عصر عباسي يعني زمان منصور و هارون عباسي و سرانجام عصر مامون عباسي است كه در دورهي مامون به اوج رشد خود رسيد. دورهي نهضت ترجمه پس از مامون مبحث بعدي كتاب است كه در اين دوره مرحلهي جديدي از ترجمه، از نظر كمي و كيفي، پديدار شد كه به طور كلي رشد و بالندگي دورهي مامون را نداشته است. پس از آن، روشهاي ترجمه، اعم از ترجمهي لفظي و ترجمهي معني، نيز عوامل شكوفايي ترجمه معرفي شده است. (عواملي چون نظارت خلفا و دولتمردان بر ترجمه، نياز عرب به ميراث تمدنهاي قديم، اختراع كاغذ، گسترش آيين اسلام و...) در بخش ديگر كتاب، در چهار قرن اول هجري بررسي شده، سپس، حاميان نهضت ترجمه و همچنين عناصر و مراكز ترجمه (از جمله مدارس اسكندريه، انطاكيه، حران، نصيبين، رها، جنديشاپور و بيتالحكمه بغداد) معرفي شده است. بخش پاياني كتاب نيز معرفي تني چند از مترجمان تاريخي نامدار است.