نويسنده در اين كتاب به بررسي نقش لومپنها يا اوباش در تحولات سياسي تاريخ معاصر ايران، به ويژه عصر پهلوي پرداخته و معتقد است در بسياري از رويدادهاي اين دوران نقش تاثيرگذار و حتي تعيينكننده داشتهاند و به صورت ابزاري در خدمت منافع گروهها و جناحهاي سياسي مختلف بودهاند. نويسنده پس از اشارهاي به پيشينهي تاريخي پيدايش لومپنها در جهان و زمينههاي اجتماعي ـ اقتصادي پيدايش آنها در ايران معاصر، به بررسي وجوه اشتراك و افتراق آنان با لوطيها در جامعهي سنتي ايران ميپردازد. او در بحث از پيشينهي تاريخ لومپنها در ايران، به تاريخچه و مشخصات گروههاي عياران، فتوت و لوطيها و گروههاي مشابه در دورههاي مختلف تاريخ ايران اشاره ميكند. پس از آن دوران پهلوي را با تفصيل بيشتري مورد توجه قرار داده و نقشآفرينيهاي اوباش را در وقايع سياسي و اجتماعي اواخر دوران قاجار، دورهي مشروطه، حكومت رضاشاه، وقايع پس از شهريور 1320. دوران ملي شدن صنعت نفت، كودتاي 28 مرداد و حوادث منجر به قيام پانزده خرداد با جزئيات بيشتري، مورد بررسي قرار داده كه بخشي از آن به اقدامات شعبان جعفري و طيب حاجرضايي مربوط ميشود. از مباحث مهم كتاب ميتوان به اين نمونهها اشاره كرد: نقش لات و اوباش در جريان جمهوريخواهي رضاخان، اوباش در جريان استيضاح رضاخان، بلواي نان و تحريك اراذل و اوباش، محدود شدن اوباش توسط رضاشاه، قانون تبعيد لومپنها در 1323، استخدام اوباش در حزب اراده ملي سيدضياءالدين طباطبايي، استخدام اوباش در حزب دموكرات قوامالسلطنه، استخدام اوباش در حزب زحمتكشان بقايي، لومپنهاي حزب توده، استخدام اوباش در احزاب سومكا و ايرانيست، ارتباط مسئولان ردهبالاي مملكتي با لومپنها، نقش لومپنها در انتخابات دورهي شانزدهم مجلس شوراي ملي، نقش لومپنها در وقايع 9 اسفند 1331، تاسيس حزب ذوالفقار توسط اوباش، نقش پهلوان كچل در جريان ربودن افشار طوس، نقش لومپنها در كودتاي 28 مرداد و پس از آن، و نقش لومپنها در حوادث سالهاي 1341 و 1342 تهران و قم با تاكيد بر نقش طيب حاجرضايي. در پايان كتاب نمايه و فهرست منابع آمده است.