اين كتاب در خصوص "اصول و قواعد نقد و فهم حديث" در هشت فصل تدوين گرديده است: فصل اول مشتمل است بر جايگاه حديث و اهميت فهم آن كه با استناد به آيات و روايات نگاشته شده است. فصل دوم به تعاريف و روش‌‌شناسي فقه الحديث و نقد الحديث اختصاص يافته است. در فصل بعد، نسبت فقه الحديث و نقد الحديث با درايه الحديث، بررسي گرديده و در ادامه به فحص دروني حديث به منظور نقد و فهم آن و آشنايي با عوامل موثر بر فهم حديث پرداخته شده است. "فحص بيروني حديث" عنوان بخش ديگري از كتاب است. در اين بخش با توجه به اهميت معيارهاي نقد و فهم حديث، معيارهايي نظير قرآن، سنت، عقل، حس و مشاهد، تاريخ و سبب ورود حديث و نقش اين معيارها در نقد و فهم حديث به تفكيك و با ذكر مثال‌هايي مشروح، بيان گرديده است. "كيفيت نقل حديث "از جهت منقول نه ناقل"، "اقسام مصطلحات حديثي ماخوذ از متن حديث"، "راه‌هاي رفع تعارض از احاديث مختلف" از ديگر مباحث عقاب به شمار مي‌رود. در مبحث اخير، اسباب‌ اختلاف حديث، اخبار علاجيه، بحث تعادل و تراجيح و كيفيت جمع بين ادله و احكام احاديث متعادلين و غير متعادلين بيان شده است.