نگارنده در اين كتاب بر آن است تا ويژگي‌هاي نظمي را كه محيط و فضاي زندگي اسلامي اعم از شهر و معماري را انتظام مي‌بخشد در قالب مباني نظري شهرسازي و معماري اسلامي ـ كه منبعث از تعاليم وحياني اسلام هستند ـ شناسايي كرده و ابعاد گوناگون اين ويژگي‌ها و به خصوص مباني نظري آن را تشريح نمايد. در فصل نخست كتاب علاوه بر معرفي كتاب و مشخصه‌هاي آن، ريشه‌هاي معضلات و نابساماني‌هاي معماري و شهرسازي معاصر ايران، ذكر شده، هم‌چنين سابقه‌ي مطالعات و تحقيقات موضوع طرح در ايران يا منطق ديگر و روش تحقيق آن بررسي شده است. فصل دوم به تعريف‌هاي برخي از تعابير رايج اختصاص دارد. مباحث بعدي كتاب عبارت‌اند از: شهر و معماري اسلامي، منابع و روش استفاده از آن‌ها، نظم و مباني شناخت آن، صفحات نظم در شهرسازي و معماري اسلامي، اصول و ارزش‌هاي اسلامي تبيين كننده‌ي نظم، نمونه‌هايي از تجارب و مصاديق، و نظرات و آرا مطرح شده.