در اين كتاب، دو دسته از دلايل يا نظريات "هانتيگتون" به نقد و انتقاد كشيده ميشود. هانتينگتون معتقد است بزرگترين، حديترين و در عين حال خشونتآورترين رويارويي ميان دو تمدن اسلام و غرب اتفاق خواهد افتاد. او اعتقاد دارد كه ميان اسلام و جهان مسيحي همواره تضاد و رويارويي بوده است. به علاوه معتقد است كه بسياري از مباني اعتقادي مسلمانان با مباني غرب متضاد است؛ از مباني و اعتقادات اقتصادي گرفته تا سياسي، حقوق بشر، حقوق زنان و بسياري مسائل ديگر. نگارنده در پي رد اين نظريه دو دسته از دلايل تاريخي و عقيدتي را مطرح ميسازد و انديشهي گفتوگوي تمدنهاي خاتمي را نيز به پيش ميكشد. بخش آغازين كتاب گفتوگوي نويسنده با مجلهي "توسعه" است درخصوص برخورد يا گفتوگوي تمدنها. در پي آن، كنكاشي در زمينهي بازشناسي بحث برخورد يا گفتوگوي ميان تمدنها، و آشنايي بيشتر با نظريهي هانتينگتون، موافقان و مخالفانش، صورت ميگيرد.