تحقيق حاضر در شش فصل تهيه شده است. فصل او به كليات طرح و فصل دوم به بررسي ادبيات موضوع اختصاص دارد. در فصل سوم روش‌هاي بودجه‌ريزي در كشور و تحولات آن طي سال‌هاي اخير بررسي شده است. در فصل چهارم روش به هنگام كردن جدول داده ـ ستانده استان آذربايجان شرقي و الگوهاي به كار رفته در تحقيق آورده شده است. در فصل پنجم، درجه‌ي تمركززدايي استان آذربايجان شرقي بررسي گرديده و در نهايت در فصل ششم اثرات تمركززدايي مالي بر رشد بخش بازرگاني استان مذكور ارزيابي شده و به تبع آن نتيجه‌گيري و پيشنهادهايي عرضه گرديده است. در اين تحقيق به منظور بررسي تاثير اعمال سياست تمركززدايي مالي بر رشد بخش بازرگاني استان از دو مدل "كلاين" و زايتسف" استفاده گرديد. افزايش هزينه‌هاي دولت در نتيجه‌ي اعمال سياست تمركززدايي و اعمال اين سياست در هر دو مدل (كلايي و زايتسف) بيانگر اين مطلب است كه رشد اقتصادي استان آذربايجان شرقي در سال 81 نسبت به 79 ميزان 56/61 درصد بوده كه بين 14 بخش اقتصادي، بخش صنعت در استان با 88/94 درصد بيشترين رشد و بخش واسطه‌گري‌هاي مالي رشدي منفي داشته است. در ضمن بخش بازرگاني استان در طي اين مدت رشدي معادل 47/17 درصد داشته، به عبارت ديگر بخش بازرگاني استان با اين ميزان رشد نسبت به ساير بخش‌هاي اقتصادي استان در رتبه‌ي 9 قرار گرفته است. از اين رو تحولات نظام درآمد ـ هزينه‌ي استان در راستاي تمركززدايي بر عملكرد اكثر بخش‌هاي مختلف اقتصادي استان به ويژه بخش بازرگاني تاثير به‌سزايي داشته است.