كتاب حاضر، برگرفته از جلد سوم دايره‌المعارف آريان است كه به بررسي تاريخ ادبيات افغانستان در دوره‌هاي قديم پيش از اسلام اختصاص يافته است. بر اين اساس نگارنده ابتدا مطالبي را در خصوص شاخه‌هاي زبان هند و اروپايي در افغانستان، انواع متداول رسم‌الخط افغانستان، تاثير زبان و ادب يوناني در افغانستان، زبان و ادب پرثوي يا پهلوي خراساني، احيا و ترقي ادب سانسكريت در عصر كوشاني‌ها در افغانستان و تاثيرپذيري از ادب پهلوي ساساني در افغانستان بازگو مي‌كند. سپس وجه تسميه‌ي زبان دري و ادبيات آن را بازگو مي‌كند و ويژگي‌هاي نظم و نثر را در چهار سبك خراساني (6-4 قرن)، سبك عراقي (10-7 قرن)، سبك هندي (از قرن دهم تا امروز) و بازگشت ادبي (به شيوه‌ي خراساني و عراقي از قرن دوازدهم تا امروز) و بازگشت ادبي (به شيوه‌‌هاي خراساني و عراقي از قرن دوازدهم تا امروز) برمي‌شمارد و سرايندگان هر سبك را با ذكر نمونه‌اي از اشعار، معرفي مي‌كند. گفتني است بيشتر سرايندگان افغانستان پيرو سبك هندي بوده‌اند كه از ويژگي‌هاي اين سبك مي‌توان به خيال‌بافي، ابهام، كنايات و استعارات، بيان معاني دقيق و تفنن در قافيه و رديف اشاره كرده و در ادامه شعراي قرن 14-10 كه به شيوه‌ي هندي و بازگشت شعر سروده‌اند. به همراه نمونه‌اي از اشعار هريك، معرفي گرديده‌اند.